به گزارش پایگاه خبری تحلیلی نفت ساران بیش از ۱۴ ماه است که داوطلبان دمکرات و جمهوریخواه حضور خود را در دور دیگری از رقابتهای انتخابات ریاست جمهوری آمریکا اعلام کردند و در این مدت طولانی از رقابتها و رای گیری های درون حزبی، از میان ده ها داوطلب، نام سه نفر مطرح است: دونالد ترامپ نامزد غیر رسمی جمهوریخواهان، هیلاری کلینتون نامزد غیر رسمی دمکراتها و برنی سندرز دمکرات.
پس از ۸ سال تحمل دولت دمکرات اوباما، علاقه مندان جمهوریخواه نامزدی حزب فراوان بودند و بیش از ۱۷ داوطلب از طیف های گوناگون سیاسی و عقیدتی پا به صحنه گذاشتند. این شور و اشتیاق در میان دمکراتها چندان به چشم نمی خورد و تعداد داوطلبین دمکرات حداکثر به ۵ نفر رسید که ۳ تن از آنان در پی نتایج ناامیدکننده در نظرسنجی ها و رای گیری های حزبی، به سرعت جای خود را به داوطلبان فعلی دادند.
گرچه هیلاری کلینتون و سندرز تا حد زیادی نماینده طیف های فکری موجود در حزب دمکرات هستند ولی تعدد داوطلبان جمهوریخواه برآمده از تکثر عقیدتی و سیاسی بیشتر این حزب و تعدد داوطلبان هر طیف می باشد. کلینتون نماینده جناح اصلی دمکراتها است که به شدت پیگیر ادامه سیاستهای ۸ ساله اوباما بوده و در برخی جهت گیری ها در عرصه سیاست خارجی به بازهای این حزب متمایل است. برنی سندرز خود را سوسیالیت می داند که با برخی سیاستهای اقتصادی اوباما مخالف است ولی بیشترین زاویه را در سیاست خارجی چپ گرایانه خود با جناح اصلی دمکراتها دارد. این تفاوت دیدگاهها موجب شده تا اقلیت قابل ملاحظه ای از هواداران حزب دمکرات، به سندرز رای دهند و برخی از آمریکایی های چپ و مستقل نیز گرد او جمع شوند. برنی سندرز با بهره گیری از این حمایت است که با وجود آنکه در چهارچوب مقررات حزب دمکرات شانسی برای پیروزی در رای گیری های درون حزبی ندارد ولی وعده داده تا روز آخر در کورس رقابتها باقی بماند.
تکثر طیفهای جمهوریخواهان در انتخابات این دور حول چند محور خودنمایی می کرد. در ابتدای رقابتها، داوطلبان جمهوریخواه در سه گروه قابل تفکیک بودند: جمهوریخواهان سنتی (مارکو روبیو، جرج بوش، جان کیسیک) ، جمهوریخواهان ملی گرا (دونالد ترامپ) و جمهوریخواهان مذهبی (بن کارسون). رفته رفته و با خودنمایی پدیده ترامپ و مشخص تر شدن برنامه ها او دسته بندی دیگری نیز مطرح شد: خودی و غیر خودی که با کناره گیری بن کارسون در نهایت به ترامپ و ضد ترامپ تبدیل شد. با پیشتازی ترامپ در نظرسنجی ها و دیدگاههای نو و جنجالی او، داوطلبان جمهوریخواه ناچار شدند تا موضع خود را در برابر پدیده انتخابات مشخص سازند. برخی از داوطلبان یا به صراحت با او مخالفت کرده و حتی پس از شکست و کناره گیری از رقابتها بر موضع خود پافشاری کردند (مانند جب بوش و تد کروز)، برخی نیز پس از شکست، مخالفت با او را کنار گذاشته و بلافاصله و یا با فاصله از او حمایت کردند (بن کارسون و مارکو روبیو). اندکی از داوطلبان نیز از همان ابتدای کار با ترامپ موافق بوده و در باقی مسیر نیز از او حمایت کردند (مایک هوکابی). به هر صورت وضعیت رقابت در اردوی جمهوریخواهان تا بدانجا پیش رفت که ملاک سنجش داوطلبان، نسبت آراء آنان با برنامه های ترامپ بود.
با آغاز مناظره ها و رای گیری های درون حزبی، داوطلبان دمکرات و جمهوریخواه بهتر محک خورده و جایگاه واقعی خود را بهتر شناختند. همانطور که گفته شد، در اردوگاه دمکراتها، تا به امروز نیز که هیلاری کلینتون نامزد نهایی شناخته می شود رقابت اصل میان برنی سندرز و او بود و با وجود پیروزی سندرز در برخی ایالات، کلینتون از مزیت قوانین حزب، تعداد آرا و تعداد نمایندگان برخوردار است. این همان نکته ای است که سندرز برای اثبات متقلبانه بودن نظان انتخاباتی دمکراتها به آن اشاره می کند و ترامپ آن را دستاویزی برای جذب هواداران سندرز به خود نموده است. بر اساس قوانین داخلی دمکراتها، نمایندگان ویژه که شامل رجال و صاحب منصبان دمکرات می شود می توانند بدون شرکت در رای گیری از نامزد مورد علاقه خود در همایش تابستانی حمایت کنند. در این دور انتخابات تعداد نمایندگان ویژه کلینتون از همان آغاز به نحو سرنوشت سازی بسیار بیشتر از برنی سندرز بود که این ‘تبعیض’ در ماههای پایانی رقابتها بیشتر نمایان شد.
اما در میان جمهوریخواهان رقابتها بسیار پیچیده تر، پرشورتر و حساس تر بود. گرچه در اولین رای گیری حزبی در ایالت آیوا، ترامپ شکست خورد ولی توانست با پیش افتادن از رقبای خود و کناره گیری تدریجی آنان، حمایت هواداران دیگر داوطلبان را به دست آورد و نامزدی خود را ماهها پیش از اتمام رقابتهای درون حزبی نهایی سازد.
اکنون باید به انتظار همایش حزب جمهوریخواه که از ۱۸ تا ۲۱ ژوئیه (۲۸ تا ۳۱ تیر) در شهر کلیولند ایالت اوهایو برگزار می شود نشست تا از یک سو مشخص شود اردوگاه ضد ترامپ رمقی برای ابراز مخالفت با او دارد یا خیر و از سوی دیگر ترامپ چه فردی را برای معاونت اولی خود معرفی می کند. همایش حزب دموکرات نیز از ۲۵ تا ۲۸ ژوئیه (۴ تا ۷ مرداد) در شهر فیلادلفیا ایالت پنسیلوانیا برگزار می شود. آیا سندرز با پافشاری خود بر حضور در رقابتها و به امید تجدیدنظر نمایندگان ویژه کلینتون این همایش را رقابتی خواهد کرد؟
به هر حال با پایان دور مقدماتی رقابتهای انتخابات ریاست جمهوری و آغاز دور اصلی باید دید نامزدهای جمهوریخواه و دمکرات چه تدابیری برای افزایش هواداران خود می اندیشند و از چه حربه هایی برای ضربه زدن به محبوبیت رقیب و کسب آرای نهایی در ۱۸ آبان ماه استفاده می کنند.